محققان دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکاری یکدیگر، نانوساختاری ویژه بر پایه نانومیله‌های طلا و نانوذرات آهن طراحی کرده‌اند که به‌طور همزمان برای تشخیص و درمان سرطان کاربرد دارد. این پژوهش گامی بزرگ در بهبود روش‌های درمانی سرطان با استفاده از فناوری نانو محسوب می‌شود.
نانوساختارهای طلا و آهن: ابزاری دوکاره
نانوذرات فلزی مانند طلا و اکسید آهن به دلیل خواص مغناطیسی و نوری منحصربه‌فردشان، در سال‌های اخیر توجه زیادی را در تحقیقات پزشکی به خود جلب کرده‌اند. این نانوذرات با تغییر شکل و اندازه، قابلیت‌های متنوعی برای کاربردهای پزشکی ارائه می‌دهند.
دکتر محمدرضا هرمزی‌نژاد، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف، درباره این پژوهش توضیح داد:
- خواص نانوذرات طلا به شدت تحت تأثیر شکل، اندازه و ساختار کریستالی آن‌هاست.
- هدف این تحقیق، افزایش کارایی درمان سرطان با طراحی نانوساختارهایی است که همزمان تشخیص و درمان را ممکن می‌سازند.
- نانوساختار هیبریدی طراحی‌شده از نانومیله‌های طلا و نانوذرات آهن تشکیل شده است که:
- برای درمان فتوترمال (گرما درمانی) و تصویربرداری MRI کاربرد دارد.
- از خاصیت پلاسمونی نانوذرات طلا و خاصیت سوپرپارامغناطیسی نانوذرات آهن بهره می‌برد.
مزایای این فناوری
این نانوساختار با پایداری و زیست‌سازگاری بالا طراحی شده تا بدون کاهش اثربخشی درمانی، در بدن عمل کند. مزایای کلیدی این روش:
- تشخیص و درمان همزمان سرطان با یک نانوساختار.
- حذف مؤثر سلول‌های سرطانی بدون نیاز به لیزرهای پرتوان یا درمان‌های چندمرحله‌ای.
- افزایش کارایی درمان و کاهش عوارض جانبی.
دکتر هرمزی‌نژاد افزود که این فناوری می‌تواند انقلابی در درمان سرطان ایجاد کند و نیاز به روش‌های پیچیده و پرهزینه را کاهش دهد.
تیم تحقیقاتی و انتشار نتایج
این پژوهش حاصل همکاری تیمی از محققان برجسته است:
- منا خفاجی: دانشجوی دکتری پژوهشکده نانو دانشگاه صنعتی شریف
- دکتر منوچهر وثوقی، دکتر محمدرضا هرمزی‌نژاد، دکتر اعظم ایرج‌یزاد: اعضای هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف
- دکتر رسول دیناروند: عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
نتایج این تحقیق در مجله معتبر Scientific Reports از گروه انتشارات Nature منتشر شده است.
