دکتر ایرج حریرچی، قائممقام و معاون کل وزارت بهداشت، در اولین همایش بینالمللی و نوزدهمین همایش ملی بهداشت محیط و توسعه پایدار که در ۱ آبان ۱۳۹۵ (۲۲ اکتبر ۲۰۱۶) در سالن همایشهای برج میلاد برگزار شد، درباره تأثیرات مخرب آلودگی هوا بر سلامت عمومی هشدار داد. وی آلودگیهای محیطی را چالشی جهانی دانست که نهتنها کشورهای در حال توسعه، بلکه کشورهای توسعهیافته را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
آلودگی هوا: تهدیدی جهانی برای سلامت
دکتر حریرچی با استناد به مطالعات جهانی اعلام کرد:
- ۸۹٪ جمعیت جهان در مناطقی زندگی میکنند که میزان ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون (PM2.5) در هوا، بالاتر از استانداردهای سازمان بهداشت جهانی (WHO) است.
- سالانه ۷ میلیون نفر در جهان بر اثر بیماریهای مرتبط با آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند:
- ۳.۷ میلیون مرگ ناشی از آلایندههای محیط آزاد است.
- ۸۸٪ این مرگها در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ میدهد.
وی افزود که آلودگی هوا و ذرات معلق، بر اساس گزارش موسسه بینالمللی تحقیقات سرطان (IARC)، از عوامل اصلی ایجاد سرطان هستند.
تأثیر آلودگی بر بیماریها و مرگومیر
دکتر حریرچی با اشاره به نقش عوامل محیطی در بیماریها توضیح داد:
- بیماریهای غیرواگیر مسئول ۷۵٪ مرگومیر جهانی هستند.
- عوامل محیطی ۱۹ تا ۲۵٪ در بروز بیماریهای مختلف نقش دارند.
- کنترل عوامل محیطی میتواند از مرگومیر ناشی از این بیماریها پیشگیری کند.
وی همچنین تأکید کرد که توسعه و شهرنشینی بدون توجه به توسعه پایدار، باعث افزایش آلایندهها شده و نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی را تشدید کرده است. بهعنوان مثال، در پایتخت برخی کشورها، امید به زندگی در طبقات محروم ۱۳ تا ۱۷ سال کمتر است.
وضعیت آلودگی هوا در ایران
دکتر حریرچی درباره وضعیت ایران هشدار داد:
- در شهرهای بزرگی مانند تهران، کرج، مشهد و اراک، غلظت آلایندهها بالاتر از حد استاندارد است.
- ریزگردها و آلودگی هوا ۳۸ میلیون نفر از جمعیت ایران را در معرض خطر قرار دادهاند.
این آلودگیها نهتنها سلامت مردم را تهدید میکنند، بلکه هزینههای سنگینی به نظام سلامت و سازمانهای بیمهگر تحمیل میکنند. وی از دانشگاههای علوم پزشکی خواست تا استانداردهای بهداشت محیط را دقیقتر تدوین کنند.
درخواست برای اقدام فوری
دکتر حریرچی در پایان از سازمانهای مرتبط، بهویژه سازمان حفاظت محیط زیست، خواست تا:
- برنامههای کاهش آلایندههای محیطی را تدوین و پایش کنند.
- اطلاعرسانی گستردهتری انجام دهند.
- از ظرفیت کارشناسی وزارت بهداشت در این زمینه بهره ببرند.