سرطان سينه متاستازيك، پيش آگاهي ضعيفي دارند و معمولاً نرخ عود مجدد و درمان آنها نيز بالا ميشد و متأسفانه تاكنون درمان مؤثري براي آنها طراحي نشده است.
محدوديتهاي عمدهاي بر سر راه درمان مؤثر بيماران مبتلا به سرطانهاي سينه مهاجم وجود دارد كه از جمله آنها ميتواند مقاومت به درمان و عوارض جانبي شديد درمان را ذكر كرد. سلولهاي سرطان سينه جايگاههاي مختلفي را هدف متاستاز خود قرار ميدهند كه يكي از مهمترينهاي آنها مغز استخوان است كه هم سلولهاي توموري و هم سلولهاي بنيادي را در بر ميگيرد و متأسفانه شيمي درمانيها يا پرتودرمانيهاي مورد استفاده نيز سميت بالايي دارند. بنابراين، استراتژيهاي درماني جديدي بايد طراحي شود كه بتواند به طور انتخابي سلولهاي توموري را از بين ببرد، كارايي درماني را افزايش دهد، مانع از عود مجدد شود و نهايتاً اين كه عوارض جانبي كمي داشته باشد و منجر به آسيب سلولهاي بنيادي طبيعي و سالم نيز نشود.
درمانهاي فتوديناميك (PDT)، كه از نور و مواد شيميايي حساس به نور كمك ميگيرند ميتوانند در تركيب با اكسيژن مولكولي منجر به مكر سلولهاي سرطاني شوند و اين در حالي است كه اين رويكرد كنترل و مديريت مؤثري روي سرطان دارد و ميتواند سرطان را از مراحل اوليه تا پيشرفته هدف قرار دهد. اصول كاركردي اين روش بسيار ساده است به نحوي كه دارو يا ماده حساس به نور كه غير سمي است وارد بافتهاي خاص ميشود و بعد از اين كه بوسيله نور فعال شد منجر به مرگ سلولي ميشود. اما اين درمانهاي فتوديناميك برخلاف موفقيتآميز بودنشان، نميتوانند به بافتهاي عمقي نفوذ كنند و همين امر كاربرد آنها را محدود ميكند. هم چنين داروهاي حساس به نوري كه در حال حاضر استفاده ميشوند براي انجام عملكردشان نيازمند اكسيژن هستند و اين در حالي است كه بسياري از بافتهاي توموري از جمله تومورهاي سينههاي بصورت بستههاي با اكسيژن كم هستند و در نواحي با شرايط هيپوكسي رشد ميكنند و همين امر كاربرد درمانهاي فتوديناميك را محدود ميكند.
اما براي حل اين مشكل محققين از رويكردي جديد استفاده كردهاند: آنها از نور فرابنفش (UV) مشتق از راديونوكلئيدها (نوكلئيدها يا اتمهاي راديواكتيو) استفاده كردند كه پيش از اين براي تصويربرداري تومورها و بافتها استفاده شده است و در ادامه سعي كردند با استفاده از يك داروي حساس به نور با پايه فلزي، مشكل اكسيژن و عمق را حل كنند با جايگزين كردن منبع نور داخلي، ميتواند اين درمان نوري را بهتر در بدن كنترل كرد تست اين رويكرد در مدلهاي جانوري نشان داد كه اين رويكرد ميتواند به خوبي سلولهاي سرطاني متاستازيك از جلمه آنهايي كه به درمانهاي معمول مقاوم هستند را حذف كند.
—————————
دانستنیهای سرطان – سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer – Vol 20 – No. 36,37 – 2019