مهمانداري و خلباني از جمله مشاغلي است كه سختي‌هاي فراواني را به همراه دارد. از جمله دوري از خانواده، ساعات كاري طولاني، كار در شب، بي‌نظمي در خواب، نداشتن برنامه كاري منظم، قرار داشتن در معرض تشعشعات راديواكتيو و …. را مي‌توان از مشكلات شناخته شده اين مشاغل دانست. ولي تحقيقات حاكي از ان است كه مشكل اصلي در سطحي فراتر از ا ين موارد قراردارد. اكثر يافته‌ها نشان مي‌دهد افزايش ريسك ابتلا به سرطان در ميان گروه‌هايي كه زندگيشان در آسمان مي‌گذرد، بيشتر است.
نتايج يك مطالعه نشان مي‌دهد خلبانان و مهمانداران هواپيما در معرض فرايند ابتلا به تمامي انواع سرطانها هستند و اين گروه به طور چشمگيري در خطر ابتلا به انواع سرطانها در مقايسه با عموم مردم هستند.
بين سال‌هاي 2015 – 2014 محققان 5300 كادر پروازي را از طريق نظرسنجي به صورت حضور و آنلاين مورد مطالعه قرار دادند و دريافتند خلبانان و مهمانداران ريسك ابتلا به انواع خاصي از سرطانها را دارند. اين بررسي نشان داد كه ميزان ابتلا به سرطان رحم، گردن رحم، سينه، دستگاه گوارش، تيروئيد و پوست در ميان اين گروه بيشتر است. همچنين تحقيقات صورت گرفته در دانشگاه هاروارد نشان داد ميزان ابتلا به چند نوع از سرطان در ميان كادر پروازي نسبت به عامه مردم بيشتر است. بويژه سرطان‌هاي ملانوما، غيرملانوماي پوست و در مورد زنان مهماندار، سرطان سينه. اين بررسي‌ها نشان داد كادر پروازي 2 برابر بيشتر از افراد عادي در خطر ابتلا به ملانوم و بيش از چهار برابر در خطر ابتلا به سرطان‌هاي غيرملانوم بودند.
همچنين در ميان مهمانداران زن 51 درصد بيشتر از عموم مردم احتمال ابتلا به سرطان سينه را داشتند. دليل افزايش احتمال ابتلا به سرطان در ميان كادر پروازي بيش از يك دهه مورد مطالعه قرار گرفته است. اما يكي از بزرگترين پژوهش‌هايي كه تاكنون صورت گرفته است، پژوهش است كه در 25 ژوئن 2018 در نشريه Environmental Health منتشر شده است. براساس يافته‌هاي دانشمندان سه دليل اصلي از بروز سرطان در اين قشر وجود دارد. اولين دليل اين است كه اين گروه بيشتر از ساير عموم مردم در معرض بي‌نظمي در الگوهاي خواب هستند. محققان بي‌نظمي در خواب را با افزايش احتمال سرطان ارتباط مي‌دهند. سبك زندگي، رژيم غذايي و فعاليت‌هاي بدني اين گروه با مردم عادي جامعه تفاوت دارد كه اين امر مي‌تواند بر سلامتي‌شان و ريسك ابتلا به سرطان تأثيرگذار باشد.
دومين دليل قرار گرفتن در معرض مواد سرطان‌زا است. هواي داخل هواپيما هواي سالمي نيست. بسياري از ما تنها براي مدت زماني كوتاهي در هر سال در معرض اين هوا هستيم. اين هوا در خود موادي دارد كه پتانسيل ابتلا به سرطان را بالا مي‌برد و مهمانداران و خلبانان به صورت منظم در معرض اين مواد هستند.
حضور در هواپيما به معناي حضور در ميان حجم بالايي از مواد تركيبي است كه عمدتاً ريشه‌اي شيميايي دارند. اين مواد با تغيير دماي هواپيما مي‌توانند با تغييراتي اندك روبرو شوند و همين امر نيز مي‌تواند يكي از دلايل اصلي خطر ابتلا به سرطان باشد.
سومين دليل، قرار گرفتن در معرض اشعه‌هاي يونيزه كيهاني است. اين اشعه‌ها با افزايش ارتفاع شديدتر مي‌شود و اين موضوع موجب افزايش ابتلا به سرطان را افزايش مي‌دهد. البته مسافران هواپيما هم در معرض اين تشعشعات قرار مي‌گيرند ولي نسبت به مهمانداران زمان كمتري را در معرض اين تشعشعات هستند. بنابراين ميزان ابتلاء در اين گروه كمتر خواهد بود.
در تحقيقات جديدي كه صورت گرفته، مشخص شده است كه خلبانان و مهمانداران با خطر سرطان كشنده پوست مواجهند، زيرا در معرض اشعه خورشيد قرار مي‌گيرند .خلبان هايي كه در ا رتقاع 30 هزار پايي پرواز مي‌كنند به اندازه 20 دقيقه در معرض اشعه‌اي همانند برنزه كردن پوست قرار مي‌گيرند. اين ميزان در صورت پرواز كردن در ارتفاع بيشتر از ابر و هنگام بارش برف مي‌تواند اشعه ماوراي بنفش را انعكاس دهد.
محققان علت اين خطر را نداشتن محافظ كامل شيشه هواپيما در مقابل اشعه خورشيد (UVA) مي‌دانند، اشعه UVA مي‌تواند به سلول‌هاي DNA آسيب برساند و ملانوما (نوعي سرطان كشنده پوست) را ايجاد نمايد. خلبان‌ها در معرض خطر بالاي تابش اشعه كيهاني، تابش گاما و ذرات ريز اتمي قرار مي‌گيرند.
محققان طي تحقيقي، ميزان اشعه UV در هنگام پرواز را اندازه‌گيري و با ميزان اشعه دستگاه برنزه كننده مقايسه كردند. موج كوتاه اشعه ماوراي بنفش UVB نمي‌تواند به راحتي از شيشه پنجره‌ها عبور كند. اما هر دوي اين اشعه‌ها مي‌تواننند باعث پيري پوست و سرطان پوست شود. تحقيقات نشان مي‌دهد به طور كلي، خلبانان و كادر پروازي ، دو برابر بيشتر در معرض خطر ملانوما قرار دارند. بنابراين افراد شاغل در اين حرفه‌ها توصيه مي‌شود به طور منظم از كرم ضدآفتاب استفاده و هرچند باريك مرتبه براي معاينه پوست به متخصص مراجعه كنند.
طول مدت حرفه كاري نيز در افزايش ريسك خطر ابتلا به سرطان در ارتباط است. در گزارشي محققان دريافتند طول مدت دوره كاري به نظر مي‌رسد بر ريسك ابتلا به سرطان سينه تأثيرگذار باشد. اين يافته براساس تجزيه و تحليل اطلاعات دريافتي از 1500 زن مهماندار بوده است.
محققان دريافتند زناني كه به مدت پنج سال يا بيشتر پرواز كرده‌اند دو برابر بيشتر از كسانيكه مدت زمان كمتري در پرواز بوده‌اند در خطر ابتلا به سرطان سينه هستند.
در مطالعات اخيري كه صورت گرفته است، حاكي از آن است مهمانداران زن بيش از 50 درصد بيشتر از ساير زنان معمولي جامعه در خطر ريسك ابتلا هستند.
بنابراين محققان معتقدند باتوجه به ريسك بالاي ابتلاي كادر پروازي به انواع بيماريها و بويژه سرطان درخصوص استراحت مناسب اين گروه در طول پرواز و بعد از پرواز، دادن حق اشعه به اين گروه طبق استانداردهاي جهاني و همچنين معاينات دوره‌اي براي اين گروه چاره‌اي انديشيده گردد.
—————————
دانستنیهای سرطان – سال بیستم، شماره 36 و 37
بهار و تابستان 1398
Understanding Cancer – Vol 20 – No. 36,37 – 2019