چی کنگ علم بسیار وسیع و هنر اصیل حفظ سلامتی و درمان در چین است که از شاخه ها و سبک های مختلفی تشکیل شده است. چی کنگ از دو واژه “چی” و “کنگ” تشکیل شده است که برای تعریف دقیق تر این هنر نیاز به تعریف آنها داریم.
“ چی “ chi . Qi
انرژی “چی“ به معنی انرژی است که در کل کائنات جاری است و آنها را تغذیه میکند. در بدن انسان نیز به صورت انرژی کالریک وجود دارد که از مواد غذایی و تنفس به وجود می آید . محققان و مدرسان نوین چی کنگ و پزشکان معاصر معتقدند که این انرژی در بدن انسان همان انرژی حاصل از سوخت و ساز مواد غذایی و هوا است که با توجه به قوانین فیزیک میتواند به صورتهای مختلف تبدیل شود.
در “چی کنگ” این انرژی بیشتر به صورت الکترومغناطیس در نظر گرفته میشود و به همین دلیل به آن انرژی “بایو الکترومغناطیس” هم میگویند. علت اینکه آن را به صورت الکترومغناطیس در نظر میگیرند این است که معتقدند سیستم عصبی ما از این صورت انرژی تغذیه میکند و همچنین الکترومغناطیس یکی از چهار نیروی بنیادی فیزیک می باشد. این انرژی در آسمان و زمین و تمام طبیعت جاری است، اما در علم “چیکنگ” معمولاً به مطالعه انرژی درون بدن انسان می پردازند.
در غرب نیز دانشمندان با مطرح شدن نظریه کوانتوم و استرینگ تئوری بر این باور هستند که کل کائنات از انرژی تشکیل شده و مواد نیز صورتهای مختلف انرژی هستند. همینطور در علم پزشکی نوین نیز توانسته اند از میدانهای انرژی درون بدن انسان تصویربرداری کنند. در سراسر جهان امروزه روی این مسائل از جمله مریدین ها یا کانا لهای انرژی انسان، تأثیرات این انرژی روی ارگانهای درونی بدن و خواص پیزوالکتریک سلو لهای بدن انسان تحقیقات بسیاری انجام شده که منتهی به ورود این علوم در بالاترین سطوح علمی دانشگاه ها و مراکز پزشکی جهان شده است.
“کنگ” kong , gong
“کنگ” که در زبان چینی گاهی به صورت “کنگ فو” نیز به کار می رود به معنی رسیدن به مهارت و تسلط در هنری با تمرین و ممارست بسیار و صرف زمان و تلاش زیادی است. این واژه در مورد تمامی هنرها در چین بکار میرود مانند کنگ فوی خوشنویسی یا کنگ فوی نقاشی و غیره. پس “چی کنگ” یعنی رسیدن به مهارت و تسلط در کنترل انرژی “چی” با تمرین و ممارست و تلاش بسیار و به مجموعه علومی اطلاق میشود که سعی در مطالعه و بررسی و مهارت یابی در میدان های انرژی انسان را دارد.
“چی کنگ” شامل بخشهای مختلفی مثل تمرینات فیزیکی، تمرینات ذهنی مختلف، ماساژها، طب گیاهی، تغذیه و … است.
یکی از ویژگی های “چی کنگ” تاکید آن بر تنفس است که متنوع ترین انواع تنفس میان سبکهای درونی متعلق به این رشته است. تا جایی که چی کنگ را هنر تسلط بر تنفس نیز میخوانند که همین امر تنفس، خواص بسیار مفیدی را در سلامت جسمی و روانی دارد. از لحاظ فیزیک حرکتی “چی کنگ” به دو بخش اصلی تمرینات “نای دان” و تمرینات “وای دان” تقسیم میشود.
تمرینات “ وای دان” Wai Don
به معنی اکسیر بیرونی است. تمرینات “ وای دان” به حرکات فیزیکی تر و بیرونی تر “چی کنگ” گفته میشود که با فعالیتهای فیزیکی، سعی در تقویت فیزیک بدنی و به چرخش درآوردن انرژی در انسان دارد و بخش فیزیکی این تمرینات بیشتر از حرکت ذهنی آن است.
تمرینات “نای دان” Nai Don
به معنی اکسیر درونی است. تمرینات “نای دان” به حرکات درونی و ذهنی چی کنگ اطلاق میشود که شامل تمرینات مراقب های مختلف ذهنی است و حرکت فیزیکی کمتری دارد.
“چی کنگ” همچنین به دلیل قدمت و اصالتی که دارد جزو امن ترین و کم خطرترین سبکهای درونی میباشد که خود شامل 4 بخش مختلف است:
“چی کنگ” سلامت بخشی، “چی کنگ” رزمی، “چی کنگ” درمانی و “چی کنگ” عرفانی.
لازم به ذکر است که کسب تجربه و تخصص در هریک از بخشهای فوق نیاز به سالها تمرین و ممارست دارد. “چی کنگ” و “تای چی” به عنوان رو شهای درمانی مکمل در سازمان بهداشت جهانی به ثبت رسیده اند. همچنین تحقیقات مختلفی در مورد ارتقای بهبود و سلامت با این روشها در مراکز معتبر تحقیقاتی جهان انجام شده که همگی نشانگر تأثیرات مثبت این هنر بر سلامتی افراد است. هر چند باید تاکید نمود که همه این روشها تنها در کنار درمانهای پزشکی معمول، موثر خواهند بود.
یک نمونه از تمرین های “چی کنگ”
یکی از مهمترین اصول تمرینات چی کنگ تنفس است و اولین تمرین تنفس، تنفس شکمی است. تنفس شکمی تمرین بسیار موثر و مهمی در ارتقای سیستم تنفس و سلامتی است. این تمرین حجم تنفس را افزایش داده و باعث میشود اکسیژن رسانی به قسمتهای مختلف بدن به خوبی انجام شود. در این تنفس هنگام دم به جای قفسه سینه، شکم به جلو می آید به این دلیل که دیافراگم به پایین بیاید و هنگام بازدم شکم به داخل فشار داده شده و با بالا رفتن دیافراگم هوا از ریه ها خارج شود.
حامد کاتوزی